ՁԵՐ ԳՈՎԱԶԴՆ ԱՅՍՏԵՂ

330x100 (3000-5000 դրամ)

четверг, 19 мая 2011 г.

ԿԵՆՍԱՀՈՒՄՈՒՍԸ ՆԱԽԸՆՏՐԵԼԻ Է ՔԻՄԻԱԿԱՆ ՊԱՐԱՐՏԱՆՅՈՒԹԵՐԻՑ


 Գյուղատնտեսության զարգացման, բարձր բերք ստանալու համար մարդիկ շարունակում են օգտագործել քիմիական պարարտանյութեր եւ այլ դեղամիջոցներ, որոնք, նպասելով արտադրության բարձրացմանը, դանդաղ վնասում են մարդու առողջությանը  եւ թունավորում  հողն ու ջուրը: Թերեւս այդ է պատճառը, որ աշխարհում այժմ քիմիական երկրագործությունից անցում է կատարվում կենսաբանական երկրագործության: Եվ այսօր, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ մեր մարզում կիրառություն է գտել կենսահումուսը` Վերմիկոմպոստը, որի արտադրությամբ Գավառ քաղաքում զբաղվում է  ֆերմեր Կարապետ Դավոյանը: Այս կենսահումուսը ստացվում է կալիֆոռնիական որդի գործունեության հետեւանքով: Այսպես, Սեւանա լճի արեւմտյան հատվածը շրջապատող Գեղամա լեռների բարձրլեռնային եւ ալպիական մարգագետինների հյութալի բույսերն արածող անասուների գոմաղբով կերակրվում են Կալիֆոռնիայից բերված եւ Հայաստանում բազմացված հատուկ անձրեւաորդերը, եւ նրանց արտադրությունը դառնում է այն կենսահումուսը, որը ոչ միայն օգտակար է քիմիական, այլ նաեւ 15-20 անգամ ավելի արդյունավետ է օրգանական այլ պարարտանյութերից: 
 Ինչպես տեղեկացրեց ֆերմեր Կարապետ Դավոյանը` կալիֆոռնիական որդերը Գավառում պահվում, խնամվում, բազմացվում են գոմում` պարզագույն միջոցների  ու մեթոդների կիրառմամբ:  Ստացված կենսահումուսը  համեմատաբար  էժան է մյուս տեսակի քիմիական կամ անօրգանական պարարտանյութերից: Որդի  բազմացումը նպաստավոր է գարնան ու աշնան ամիսներին: Մեկ զույգ որդը 1 տարվա ընթացքում կարող է բազմանալ եւ դառնալ 1500 հատ: 
 ՙՇեն՚ բարեգործական-հասարակական կազմակերպության միջոցով արդեն ՀՀ տարածքում լայն կիրառություն է գտել կենսահումուսի օգտագործումը տնտեսություններում, իսկ մեր մարզում մեծ հետաքրքրություն է ցուցաբերում ՙՎորլդ Վիժն՚ ՀԿ-ն, որը գյուղատնտեսկան ծրագիր իրականացնելու նպատակով  ցանկանում է անձրեւաորդերը գնել ու բաժանել համայնքային տնտեսություններին, որոնք եւ տեղերում կարտադրեն կենսահումուս: Կարեւոր է նաեւ նշել, որ կենսահումուսի ստացման արդյունքում ոչ մի գրամ գոմաղբ չի  կորչում` 100 տոկոս գոմաղբից  ստացվում է 60 տոկոս բիոհումուս, իսկ մնացած 40 տոկոսը նույնպես օգտակար է գյուղատնտեսության մեջ օգտագործելու համար:
 Հողի ագրոքիմիական, ֆիզիկաքիմիական եւ կենսաբանական կառուցվածքի վրա այս կենսահումուսն ունի բազմակողմանի դրական ազդեցություն. նրանում կուտակված են բույսերի կողմից անմիջականորեն յուրացվող մակրո եւ միկրո տարրեր: Կենսահումուսն ունի նաեւ աճը խթանող նյութեր` վիտամիններ, հակամանրէներ, 18 ամինաթթուներ եւ ապահովում է միկրոֆլորա:
 Կենսահումուսը կարող է օգտագործվել  հատկապես խտացված սննդանյութեր պահանջող բույսերի համար: Այն իր մեջ պարունակում է մեծ քանակությամբ ակտիվ նյութեր` աուկսիններ, հետերոաուկսիններ եւ այլն, որոնք զգալիորեն մեծացնում են բույսերի, հատկապես սածիլների կենսունակությունը, արագացնում սերմի աճը եւ բույսերի ընտելացումը հողին, բարձրացնում բույսերի դիմադրողականությունը հիվանդությունների նկատմամբ, ազդում նրանց աճի եւ զարգացման վրա` դրանով իսկ նպաստելով բարձր կենսաբանական որակ ունեցող արտադրանքի ստացմանը, որը կարող է երկար պահպանվել: Կիրառելի է բոլոր տեսակի հողատեսքերի, դաշտերի, մարգագետինների, տնամերձերի, ջերմոցների, տնային բույսերի համար:
 Կենսահումուսն ունի նաեւ այլ հատկություններ` խոնավությունը կուտակող եւ պահպանող, ունի մեխանիկական ամրություն: Հողին ավելացվող կենսահումուսի չափաքանակը կախված է նրա մեջ պարունակվող սննդարար բաղադրամասերի քանակից, հողի օրգանական զանգվածից եւ գյուղատնտեսական բույսերի տեսակից: Կենսահումուսը կարելի է օգտագործել նվազ բերրի հողերի վերականգնման համար: Այդ տիպի հողերին 4 տարին մեկ անգամ մեկ հեկտար տարածքին ավելացնում են 3 տոննա կենսահումուս:
 Կենսահումուսը չի պարունակում մոլախոտ եւ բույսերի աճին խանգարող նյութեր: Որոշակի տեսակի բույսերի (օրինակ` ջերմոցային) սածիլների աճեցման համար առավել նպատակահարմար է օգտագործել հեղուկ վիճակում` խառնելով ջրի հետ:
Հետաքրքիր մի հանգամանք եւս` որդը մեծ քանակությամբ սպիտակուց է պարունակում: Այն կարելի է չորացնել եւ կերի հետ խառնելով` կերակրել ինչպես մանր ու խոշոր եղջերավոր անասուններին, այնպես էլ թռչուններին ու ձկներին:
Քրիստինե Գրիգորյան

0 comments:

Отправить комментарий

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More